الف: تاريخچه و معرفي سيستم ها و کارکرد هاي آن ها
مدير نخستين وبزرگترين تصميم گيرنده در سازمان است که در تمام فعاليتهاي وي فرايند تصميم گيري وجود دارد با توجه به تغييرات سريع وپيچيدگي محيطي که مديران در آن به فعاليت مشغولند استفاده از سيستم هاي اطلاعاتي مناسب براي مديران امري حياتي است.اين تغييرات مي توانند بر تصميم گيري يک مدير به اشکال گوناگون تاثير بگذارند:
توسعه فناوري وسيستم هاي ارتباطي باعث بوجود آمدن تعداد راهکارهاي بيشتر مي شود.
پيچيدگي وحجم عمليات اتوماسيون و…باعث بوجود آمدن خطا در چندين بخش سازمان شده که هزينه زيادي ناشي از خطاي بوجود آمده به سازمان تحميل مي شود.
امکان دارد دسترسي به اطلاعات مورد نياز براي تصميم گيري مشکل باشد در حاليکه بايد به سرعت تصميم ها گرفته شوند.
افزايش بازارهاي جهاني ، مصرف کنندگي ، مداخله دولت وکاهش ثبات سياسي، عدم قطعيت در مورد آينده را به دنبال دارند.
مديران وحمايتهاي کامپيوتري:
امروزه فناوري هاي کامپيوتري به شکل گسترده اي در فعاليتهاي مديران نفوذ کرده و ميتوانند بازه اي از پردازش هاي مراوده اي تا بررسي و تجزيه وتحليل و حل مسايل را پوشش دهند وبطور کلي در مهمترين وظيفه يک مدير يعني تصميم گيري به کمک وي بيايند.
دلايل نياز به سيستم هاي مکانيزه حمايت از تصميم:
محدوديتهاي فکري بشر در پردازش و ذخيره سازي: چون توانايي ذهن بشر در پردازش ذخيره ودسترسي به اطلاعات محدود است با استفاده ازاين سيستمها مي توانيم اين محدوديت را برطرف کنيم.
محدوديت هاي دانش: اگر براي حل يک مساله نياز به اطلاعات و دانش هاي متنوعي باشد توانائي يک فرد در حل آن مسئله محدود مي باشد و اگر بخواهيم از چندين متخصص در هر زمينه استفاده کنيم هماهنگي وارتباط بين اين افراد مشکل خواهد بود. سيستمهاي کامپيوتري اين مشکلات را حل کرده ومي توانند به سرعت به حجم زيادي از اطلاعات دسترسي پيدا کرده و آنها را پردازش کنند همچنين مي توانند هماهنگي و ارتباط بين اطلاعات و افراد را آسان کنند.
کاهش هزينه: حمايت کامپيوتري باعث کاهش تعداد افراد گروه مي شود وامکان برقراري ارتباط از مناطق مختلف را براي اعضاي گروه فراهم مي سازد و همچنين باعث افزايش بهره وري بخش ستادي مي شود که همه اين موارد منجر به کاهشهزينه خواهد شد.
حمايت فني: کامپيوترها مي توانند به سرعت و به شکل مقرون به صرفه اي داده هاي لازم را جستجو و ذخيره کنند يا انتقال دهند.
حمايت از کيفيت: سيستمهاي کامپيوتري با اجراي سريع شبيه سازي هاي پيچيده به مديران کمک ميکنند تا امکان ها و راهکارهاي گوناگون را بررسي و تاثيرات مختلف را به سرعت و مقرون به صرفه ارزيابي کنند و از اين طريق کيفيت تصميم ها را بالا ببرند.
سيستمهاي اطلاعاتي، سيستمهايي هستند که اطلاعات را براي اهدافي خاصگردآوري، پردازش، ذخيره سازي، تجزيه و تحليل و توزيع مي کنند . هر سيستم اطلاعاتي مرکب از سخت افزار، نرم افزار، داده ، رويه و افراد مي باشد .
سيستمهاي اطلاعاتي اغلب توسط شبکه هاي الکترونيکي با يکديگر در تماس هستند که اتصال اين شبکه ها مي تواند به صورت سيمي و يا بدون سيم باشد . ( enterprise wide IS ) اگر چنين شبکه اي در تمام سازمان و براي تمام افراد مهيا باشد به آن سيستم اطلاعاتي سطح سازماني مي گويند .
در تقسيم بندي بر حسب سطوح سازماني سه نوع IS خواهيم داشت :
سيستمهاي اطلاعاتي وظيفه اي
سيستمهاي اطلاعاتي سطح سازماني
سيستمهاي اطلاعاتي بين سازماني
در طبقه بندي برحسب نوع حمايتي که ارائه مي کنند IS ها به چند دسته عمده تقسيم مي شوند :
TPS ها (سيستم پردازش مبادلات): تراکنشهاي عمده کسب و کار را پردازش مي کنند.
MIS ها (سيستمهاي اطلاعاتي مديريت): اطلاعات روتين را جهت برنامه ريزي، سازماندهي و کنترل ارائه ميدهند. سيستمي منسجم براي تهيه اطلاعات به منظور حمايت از برنامه ريزي ، کنترل وعملکرد سازمان است که از طربق ارائه گزارشهاي خاص مديريتي وظايف مديريت مياني را پوشش مي دهد.
OAS ها (سيستمهاي اتوماسيون اداري): بهره وري کارکنان اداري را افزايش مي دهند؛
سيستمهاي ارتباطي و همکاري: کارکنان و مشتريان را قادر به برقراري تعامل و انجام کار با يکديگر مي سازند؛
دسته بعدي فناوري هاي حمايت از تصميم هستند که عبارتند از:
سيستم حمايت از تصميم (DSS)
سيستم حمايت از تصميم گروهي (GDSS)
سيستمهاي اطلاعات مديريت عالي (EIS)
سيستمهاي خبره (ES)
شبکه هاي عصبي مصنوعي (ANN)
سيستمهاي حمايت ترکيبي
DSS ها (سيستمهاي پشتيبان تصميم گيري): مدلها و داده ها را جهت حل مسائل نيمه ساختار يافته يا بدون ساختار ترکيب مي نمايند و نيازمند حضور فعال کاربر مي باشند. اين سيستمها از تصميم گيرندگان نهايي سازمان و مديران پشتيباني به عمل مي آورند؛
مفهوم سيستمهاي حمايت ازتصميم (DSS)
اين سيستم ها، منابع انساني (آگاهي هاي فردي) را با قابليت هاي کامپيوتري ترکيب ميکنند تا باعث ارتقاء کيفيت تصميم گيري ها مخصوصاً در مورد مسائل نيمه ساخت يافته شوند.
مزاياي DSS
کيفيت بالاتر تصميم گيري
بهبود ارتباطات
کاهشهزينه
افزايش بهره روي
صرفه جوئي در زمان
بهبود رضايت مشتري وکارمند.
ESS ها (سيستمهاي پشتيبان مديران اجرايي): از تصميمات مديران اجرائي حمايت به عمل مي آورند؛
GDSS ها (سيستمهاي پشتيبان تصميم گيري گروهي): از فرايند کاري گروه (شامل آنهايي که در مکانهاي مختلف هستند) حمايت به عمل مي آورد؛ حجم زيادي از تصميمات اصلي سازمان توسط گروهها گرفته ميشود ازانجاييکه گرداوري يک گروه در يک مکان و زمان معين مشکل وهزينه بر است و بر گزاري اين جلسات گروهي نيز زمان زيادي را ميطلبد ونتايج تصميم گيريها در حد متوسط است براي رفع استفاده مي شودکه عنوانهاي مختلفي مانند سيستمهاي حمايت (IT) اين مشکلات از فناوري اطلاعات
سيستم اطلاعات مديريت عالي (EIS)
اين سيستمها براي اهداف زير بوجود آمده اند:
ايجاد ديدگاهي سازماني از عمليات سازمان
ايجاد يک واسطه نزديک به کاربر در انواع سبکهاي تصميم فردي
تهيه کنترلهاي کارا وبه موقع
دسترسي سريع به اطلاعات دقيق
متمايز، فشرده ودنبال کردن داده ها واطلاعات حساس
تعيين مسائل
ES ها (سيستمهاي خبره): دانشذخيره شده متخصصان را براي افراد غير متخصصعرضه ميکند؛
در اين نوع از سيستم، خبرگي وتخصص از فرد متخصص به کامپيوتر منتقل مي شود . اين دانش در کامپيوتر ذخيره مي شود وهنگام نياز کاربر از ان استفاده مي کند
ES ميتواند مانند يک متخصص به خوبي استنباط کند وبه نتيجه مناسبي برسد
Neural Network ها (سيستمهاي عصبي ): از موارد تاريخي حتي با اطلاعاتي مبهم و ناقصمي آموزد؛ در فناوريهاي قبلي از اطلاعات ودانش موجود در کامپيوتر که از افراد متخصص گرفته ميشود استفاده مي کرديم ولي چون دسترسي به اطلاعات به سادگي امکان پذير نيست تصميم گيرندگان بايد از تجربه هاي خود در شرايط گوناگون گذشته استفاده کنند .در اين سيستم کامپيوتري امکان يادگيري از تجربه هاي گذشته وجود دارد وبه اين طريق مسايل حل ميشود
BI و سيستمهاي هوشمند جمع ESS ،DSS ها (هوشمندي کسب و کار): حجم عظيمي از داده ها را جهت تجزيه و تحليل توسط آوري کرده و به کار ميگيرد .
درباره این سایت